Türkiye’nin en büyük ovalarından biri olan Harran Ovası’na sahip Şanlıurfa, verimli arazileriyle ülkenin üretim merkezi konumunda ancak buna karşın çiftçi borçları da giderek artıyor.
(Ali ÇETİNKAYA-İbrahim Halil ASLAN/Şanlıurfa OLAY)
Türkiye’nin hububat ambarı olarak nitelendirilen Şanlıurfa’da tarımsal faaliyetlerin yanı sıra çiftçi borçları da her sezon katlanarak artıyor. Çiftçi borçlanması sadece Şanlıurfa’yı kapsamıyor, ülkedeki çiftçilik yapan tüm üreticiler aynı durumu yaşıyor.
ÇİFTÇİNİN ÖDEYECEĞİ KISA VADELİ BORÇ MİKTARI 30.5 MİLYAR TL
Şanlıurfa başta olmak üzere tüm illerdeki çiftçiler, üretim yaparken yaptıkları borçlardan dert yanarken, girdi maliyetleri nedeniyle borçlar her sezon daha da büyüyor. Şanlıurfa Ziraat Odası da her seferinde maliyetlerin düşürülmesi gerektiğini belirtiyor. Çiftçilerin tarımsal kredi borçlarının 117 milyar liraya Çiftçi belirten tarım politikaları konusunda uzman Ergin Kahveci, çiftçi borçlarının yaklaşık 30.5 milyar TL’sinin kısa vadeli borçlardan oluştuğunu belirterek, “yani bugünden yarına ödenmesi gereken borçlar. İşte, çiftçilerin kredi kullanma zorunlulukları ve buna dair ödeme güçlüklerinin artması nedeniyle hükümet konuya bir tedbir getirmek durumunda kaldı. Ve çiftçi borçlarının yapılandırılacağını söyledi” diye konuştu.
BORÇ ARTINCA ÜRETİM AZALIYOR
Şanlıurfa’da birçok çiftçi, maliyetler nedeniyle üretim yapmayı bırakarak köyden göç ediyor. Şanlıurfa merkeze göçler artınca kırsalda üretim düşüyor. Öte yandan tarım alanlarının büyük bir kısmının betona kurban gitmesi de üretimi düşürüyor. Kahveci de çiftçi borçlarının her dönem artarak devam ettiğini belirterek, “Gayri nakdi kredilerdeki artış beni çok ürkütüyor. Çünkü çiftçiler ve özellikle entansif işletme sahipleri artık ahır, yapı, bağ, hayvan, makine vs. gibi binalarını ve canlı demirbaş varlıklarını ipotek vermek suretiyle kredi almaya başladılar. Üstelik bunun yaklaşık 7,5 milyar TL’si özel bankalara olan borçlanma olunca, korkularım daha da artıyor” ifadelerini kullandı.
BANKALARIN YANI SIRA DEDAŞ BORCU DA VAR
Üretim yapan çiftçilerin neredeyse tamamı bankalara borçlu konumdayken, banka borçlarının yanı sıra DEDAŞ borcu da çiftçilerin belini kırıyor. Özellikle tarımsal desteklemelerin düşmesiyle birlikte daha da zor duruma düşen çiftçiler, her seferinde elektrik borcuna çözüm bulunması için çağrıda bulunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen tarımsal desteklemelere DEDAŞ bloke koyuyor ve çiftçi bu desteklemeden faydalanamıyor. Girdi maliyetleri her dönem biraz daha artarken, ürün fiyatlarının aynı fiyattan satılması çiftçileri ciddi anlamda mağdur ederken, tüm sebeplerden ötürü çiftçiler üretim yapmak yerine başka işlere yöneliyor.
KÖYDEN KENTE GÖÇLER ARTTI
Çiftçilerin durumunu değerlendiren ziraat uzmanları, ilaç ve gübre fiyatlarının artması nedeniyle çoğu çiftçinin bu masrafı en aza indirmek istediğini söyledi. İlaç ve gübre kullanımının azalması nedeniyle verimin düştüğüne dikkat çeken uzmanlar, bu soruna acilen çözüm bulunması gerektiğini söyledi. Çiftçiler de kazanç elde edemedikleri için arazilerini nadasa bırakıp şehre göç ediyor. Üreticilerin şehre göç etmesinin ardından bu durumdan tüm ülkenin zarar gördüğünü belirten çiftçi Ahmet Çelik, “araziye harcadığımız parayı ürünlerden kazanamayınca çiftçiliği bıraktım. Arazim şuan ekilmiyor ve çocuklarımın geleceği için şehre taşınmak zorunda kaldım. Her sene borç altına giriyordum ve birkaç yıl içerisinde iflasın eşiğine gelecektim. Bu nedenle üretimi bırakıp şehre yerleştim. Çiftçilerin sorunu çözüme kavuşturulmadan çiftçilik yapmayı düşünmüyorum” dedi.
Yorum Yazın