İstanbul Rumeli Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Dyt. Pınar Kural Enç, artan gıda fiyatları ve ekonomik dalgalanmalara rağmen sağlıklı beslenmenin doğru planlama ve bilinçli tercihlerle sürdürülebileceğini belirtti. Kural Enç, dengeli bir diyetin yalnızca pahalı ürünlerle değil, mevsiminde tüketilen ve besin değeri yüksek ekonomik gıdalarla da sağlanabileceğine dikkat çekti.
Beslenmede “besin yoğunluğu” kavramının önemine vurgu yapan Dr. Dyt. Kural Enç, bir gıdanın gerçek değerinin içerdiği vitamin, mineral, lif ve protein miktarıyla belirlendiğini ifade etti. Kuru baklagiller, bulgur, yulaf, mevsim sebzeleri ve yumurtanın düşük maliyetli olmasına rağmen yüksek besleyici değere sahip olduğunu belirtti.
Ekonomik Tabak Modeli Önerisi
Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği “ekonomik tabak modeli”nin her bütçeye uygun, dengeli ve sürdürülebilir bir beslenme yaklaşımı sunduğunu dile getiren Kural Enç, tabağın yarısının mevsim sebzelerinden, diğer yarısının ise uygun maliyetli tahıllar ve protein kaynaklarından oluşması gerektiğini söyledi. Kış sebzelerinin lif ve antioksidan açısından zengin olduğunu, bulgur ve tam tahılların enerji dengesini sağladığını, kuru baklagiller, yumurta, yoğurt ve tavuğun ise düşük maliyetli ancak yüksek biyolojik değere sahip protein kaynakları olduğunu ifade etti.
Gıda İsrafı Azaltılmalı
FAO verilerine göre Türkiye’de gıda israfının büyük bölümünün sebze ve meyvelerde yaşandığını hatırlatan Dr. Dyt. Kural Enç, yemeklerin önceden planlanmasının, haftalık menüler hazırlanmasının ve doğru saklama yöntemlerinin kullanılmasının hem maliyeti düşürdüğünü hem de sağlıklı beslenmeyi kolaylaştırdığını vurguladı.
Pahalı Besinlere Ekonomik Alternatifler
Dr. Dyt. Kural Enç, pahalı gıdalar yerine benzer besin değerine sahip daha uygun fiyatlı alternatiflerin tercih edilebileceğini belirterek şu örnekleri paylaştı:
Somon yerine sardalya veya uskumru tüketildiğinde omega-3 alımının büyük ölçüde korunabileceğini, sardalyanın ayrıca kalsiyum açısından da zengin olduğunu söyledi. Avokado yerine zeytinyağı ve mevsim yeşilliklerinin benzer faydalar sunduğunu; badem ve ceviz yerine ay çekirdeği veya kabak çekirdeğinin E vitamini, magnezyum ve sağlıklı yağlar açısından iyi bir alternatif olduğunu ifade etti. Beyaz pirinç yerine bulgurun lif ve vitamin içeriğini artırdığını, kırmızı et yerine kuru baklagil ve yumurta kombinasyonunun ise aminoasit kalitesini yükselttiğini belirtti.
İşlenmiş et ürünleri yerine haşlanmış yumurta veya yoğurt gibi daha düşük sodyumlu ve yüksek biyolojik değere sahip protein kaynaklarının tercih edilmesinin sağlık ve bütçe açısından daha doğru olacağını da sözlerine ekledi.
“Önemli Olan Fiyat Değil, Besleyicilik”
Dr. Dyt. Pınar Kural Enç, sağlıklı beslenmenin bütçeyle sınırlı olmadığını vurgulayarak, “Asıl önemli olan besinlerin fiyatı değil, besleyici değer–fiyat dengesidir. Bilinçli tercihlerle hem hane bütçesini korumak hem de toplum sağlığını desteklemek mümkündür” dedi.
Yorum Yazın